Boże Ciało

Celem uroczystości Bożego Ciała jest uczczenie ustanowienia Eucharystii przez Chrystusa w czasie Ostatniej Wieczerzy. Tego dnia bowiem wierni Kościoła Katolickiego wspominają przeistoczenie chleba i wina w ciało i chleb Jezusa Chrystusa (dogmat o transsubstancjacji).Święto Ciała i Krwi Pańskiej pochodzi od średniowiecznej świętej żyjącej na przełomie XII i XIII wieku - Julianny z Cornillon, przeoryszy klasztoru augustynianek w Mont Cornillon w pobliżu Liege. W pierwszej połowie XIII wieku miała ona otrzymać objawienia, w których Chrystus wskazywał konieczność ustanowienia święta ku czci Najświętszej Eucharystii. Miejscowy biskup postanowił ustanowić święto. Pierwsza procesja eucharystyczna odbyła się już rok po objawieniach, w 1246 roku, choć wówczas uroczystości Bożego Ciała koncentrowały się głównie na oglądaniu Hostii konsekrowanej podczas podniesienia. Jednak po jego śmierci uroczystość zlikwidowano a samą Juliannę oskarżono o herezję i karnie przeniesiono na prowincję. Kilka lat później sprawa ponownie trafiła do badania, za przyczyną późniejszego papieża Urbana IV. W1251 roku ponownie ulicami miasta ruszyła procesja eucharystyczna.

Papież Urban IV, bullą Transisturus ustanowił święto Najświętszego Sakramentu w całym Kościele, używając w dokumencie nazwy Święto Najświętszego Ciała Naszego Pana Jezusa Chrystusa. W językach europejskich używa się na ogół skróconych nazw: we Włoszech - Corpus Domini, w Wielkiej Brytanii - Corpus Christi, we Francji - F'ete-Dieu, zaś w Polsce - Boże Ciało.

Uroczystość Bożego Ciała miała po raz pierwszy miejsce w Polsce w diecezji krakowskiej w 1320 roku. W XVI wieku wprowadzono obowiązujący po dziś dzień zwyczaj śpiewania czterech fragmentów Ewangelii przy czterech ołtarzach umiejscowionych na trasie procesji. Towarzyszyły im różne inscenizacje o treści religijnej przedstawiające życie Chrystusa lub świętych, a także historyczne czy ludowe - z zaznaczeniem lokalnej tradycji.

Zwyczajowo procesja w uroczystość Bożego Ciała wyrusza na ulice miast i miejscowości po głównej mszy świętej (sumie). Licznie zgromadzeni wierni niosą ruchome ołtarze (feretrony), chorągwie kościelne, poduszki, sztandary cechowe, a dziewczynki pierwszokomunijne i młodsze sypią kwiaty. Uroczystości bicie dzwonów oraz śpiew pieśni eucharystycznych. Na czele procesji idzie ksiądz niosący konsekrowaną hostię, a sama procesja zatrzymuje się kolejno przy czterech ołtarzach.

W polskiej tradycji uroczystość dzisiejsza zyskała także znaczenie społeczne i kulturowe. Ludzie manifestują w ten sposób nie tylko (a czasem nawet nie przede wszystkim) swoje przekonania religijne. O "wystrojeniu się na Boże Ciało" funkcjonuje nawet w Polsce kilka popularnych powiedzeń. Elementem kulturowo - społecznym stają się także same ołtarze, w wielu miejscowościach przygotowywane kolejno przez różne grupy ludzi - od zawodowych po rodzinne - i stanowiące pewnego rodzaju rywalizację. Sam zaś dzień (oraz tydzień nast to również czas obchodzenia różnych ludowych zwyczajów. W wielu miejscach w oktawę Święta święci się w kościołach wianki plecione z różnych ziół i kwiatów polnych - rozchodnika, macierzanki, , krwawnika, barwinka czy jaskółczego ziela. Zawieszone na zewnętrznej ścianie domu, mają chronić przed klęskami żywiołowymi takimi jak chronić przed gradobicie czy też pioruny. Dodaje się ich odrobinę do różnych naparów leczniczych. Kiedyś wkładano je także zmarłym pod poduszkę, kładziono je również pod pierwszy snopek zwiezionego do stodoły zboża, co miało uchronić plony przed szkodnikami. Zrywano także gałązki lipy i brzozy z ołtarzy wierząc w ich uzdrawiające właściwości. Dawniej były one uważane za remedium na wiele dolegliwości, a ponadto ich obecność w domu miała chronić mieszkańców przed urokami i wpływem złych mocy.

Przypadające w czwartek święto jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Tworzy więc co roku jeden z . Z roku na rok coraz więcej Polaków wykorzystuje te wolne dni na przełomie wiosny i lata, by zrobić sobie choć krótkie .