Kiedy życiowe aspiracje mogą być źródłem silnego stresu

Jak mówią psycholodzy, problematyczny jest nie tyle brak postępu w kierunku naszego „idealnego ja", ile tendencja do koncentrowania się na niedostatecznym rozwoju w negatywny sposób, który prowadzi do psychicznego obciążenia.

Eksperci z Edith Cowan University oceniali, czy rozbieżności między „ja idealnym" i „ja rzeczywistym" wiązały się z objawami depresyjnymi i .

Jak mówi profesor Joanne Dickson, istnieją dwa kluczowe auto-przewodniki, które zazwyczaj nas motywują i dostarczają standardów do samooceny: „ja idealne" i „ja odpowiednie".

„Ja idealne" to osoba, którą pragniemy być - nasze nadzieje i aspiracje. „Ja odpowiednie" jest tym, kim uważamy, że powinniśmy być - naszymi obowiązkami i odpowiedzialnością.

Okazało się, że postrzeganie swoich nadziei i planów jako niespełnionych oraz niezdolność osiągnięcia pozytywnych wyników zwiększa wrażliwość emocjonalną i .

Okazuje się, że duże znaczenie dla stanu emocjonalnego ma nie tyle realna realizacja planów czy ziszczenie się marzeń, ile ruminacja, czyli powtarzające się .

- To nie brak postępów w kierunku osiągnięciu naszego „idealnego ja", który z konieczności jest problematyczny, ale raczej tendencja do ciągłego myślenia o tym braku prowadzi do zwiększonego stresu psychicznego - mówi prof. Dickson.

Nieosiągnięcie naszego „ja odpowiedniego": (tj. odpowiedzialność, czy zobowiązania) bezpośrednio zwiększało lęk (ale nie objawy depresyjne). Jednak ruminacja nie miała na to wpływu.

- Być może wywiązywanie się z obowiązków, powinności, czy odpowiedzialności wiąże się z większą presją niż realizacja pragnień, ale negatywne konsekwencje niewypełnienia zobowiązań są bardziej bezpośrednie, więc oznaczają mniej refleksji na ten temat - zastanawia się prof. Dickson.

Według prof. Dickson standardy, do których aspirujemy, są korzystne dla poczucia celowości życia oraz wspierania dobrostanu, nawet jeśli nie zawsze do nich docieramy, jednak koncentrowanie się na negatywnej samoocenie i krytyka przynosi efekt przeciwny do zamierzonego.

- Rozważanie i czasami modyfikowanie kierunku dążeń może być pomocne, szczególnie jeśli wpadniemy w spiralę negatywnej samooceny, której towarzyszy nieustanne poczucie niespełnienia nadmiernie wysokich standardów - radzi prof. Dickson.