Strona głównaStyl życiaKonstytucja 3 maja - 225. rocznica uchwalenia

Konstytucja 3 maja - 225. rocznica uchwalenia

"Człowiek i jego bezpieczeństwo, obywatel i jego szczęśliwość, ojczyzna i jej całość." Te słowa Kołłątaja przyświecały pracom komisji konstytucyjnej. 3 maja 1791 roku to dzień uchwalenia ustawy zasadniczej na Sejmie Czteroletnim przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim, będąca wynikiem dążeń do naprawy stosunków w Rzeczpospolitej po I rozbiorze. Konstytucja majowa ustaliła podstawy ustroju nowożytnego w Polsce.
fot. Konstytucja 3 majaW 1970 roku dokonano nowych wyborów i sejm rozpoczął obrady w podwojonym składzie posłów. W pierwszych miesiącach 1791 roku uchwalono trzy ważne ustawy o: reorganizacji sejmików, o reorganizacji miast oraz o położeniu mieszczaństwa. Był to wstęp do uchwalenia konstytucji. Ustawy o reorganizacji sejmików i o reorganizacji miast zostały włączone do konstytucji majowej.

3 maja 1971 roku uchwalono drugą na świecie konstytucję po Stanach Zjednoczonych. Autorami jej byli: król Stanisław August Poniatowski, Hugo Kołłątaj, Ignacy Potocki, Stanisław Małachowski. Kołłątajowi przypisuje się ostateczną jej redakcję.

Pierwsza taka w Europie

była pierwszą nowoczesną ustawą zasadniczą nadaną państwu. Miała ona charakter przełomowy. Miała służyć naprawie wewnętrznych stosunków społecznych oraz uregulować system polityczny. Była to też próba odpowiedzi na I rozbiór Polski.

Ustawa zasadnicza była koronacją prac Sejmu Czteroletniego, zwanego też Sejmem Wielkim. Sejm zebrał się dopiero w październiku 1788 roku. Początki jego działalności nie były zbyt efektywne. Udało się jednak ogłosić powiększenie liczby wojska do 100 tysięcy żołnierzy, wprowadzono ofiarę 10 grosza (10% dochodów szlacheckich) i ofiarę 5 grosza (5% dochodów kościelnych) - co de facto oznaczało uchwalenie stawek podatkowych. Wkrótce wycofano się z tak znacznego powiększania armii i ustalona liczbę wojska na zaledwie 65 tysięcy. Jesienią 1790 r. dokonano nowych wyborów i Sejm rozpoczął obrady w podwojonym składzie posłów.

Zapisy konstytucyjne centralizowały państwo. Zniosły odrębność między Koroną a Litwą, wprowadzając jednolity rząd, skarb i wojsko. Konstytucja 3 maja deklarowała także swobodę wyznań oraz przyznawała jako tradycyjne pierwszeństwo religii rzymskokatolickiej. W postanowieniach szczegółowych znalazły się zapisy, które zastrzegały tron oraz stanowiska ministerialne dla katolików. Był to sposób na pozyskanie opinii szlacheckiej.
 
Strony : 1 2

Izabela Okrój-Hernik / Senior.pl

Zgłoś błąd lub uwagę do artykułu

Zobacz także

 

 

 

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Komentarze

  • 22:36:04, 03-05-2016 pluto37

    Wypada skorygować rok w kilku przypadkach.
  • 11:09:00, 04-05-2016 pluto37

    A gdyby ktoś miał ochote na poznanie klimatów z epoki tuż przed rozbiorami, to polecałbym Pamiątki Soplicy Henryka Rzewuskiego.
    To dość barwna opowieść o tym jak wyglądała rzeczywistość w dobie rozkładu RP nr I z poziomu dworu księcia Karola Radziwiłła Panie Kochanku, a także podobnych instytucji państwo mające w dużym poważaniu.
    A przy okazji warto zaznaczyć, że w porównaniu z resztą znaczących państw Europy majowa konstytucja rewolucyjną nie była, chociaż w dużym stopniu próbowała zmienic ustrój chaosu jaki istniał na terenach RP.
    Nie znosiła też niewolnictwa pańszczyźnianego, które padło w Królestwie Polskim dopiero po ukazie cara kilkadziesiąt lat później.
    No i nie da się ukryć, że przeciw niej głośno i czynnie protestowali hierarchowie katoliccy łącznie z papieżem.
    O czym w każdą 3-majową rocznicę warto pamietać
    ... zobacz więcej
  • 10:14:27, 05-05-2016 Anna_Maria_57

    Ja w Konstytucji 3 maja nie dostrzegam żadnych wad, ponieważ urodziłam się 3 maja... oczywiście trochę później, niż Ona.

    To żartem.

    A poważnie, uważam, że znacznie lepiej było wprowadzić taką Konstytucję, niż nadal nie mieć żadnej.
    Miała wielu przeciwników, jej wprowadzenie pomimo oporu to był sukces.

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć

  • eGospodarka.pl
  • Fundacja ITAKA - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych
  • Akademia Pełni Życia
  • Aktywni 50+
  • Oferty pracy