Kto i kiedy świętuje Wielkanoc?

Wielkanoc to tzw. święto ruchome, tj. takie, które, w zależności od roku, wypada w różnych dniach i w kalendarzach gregoriańskim i juliańskim nie ma ustalonej daty celebracji. Wielkanoc ustala się na podstawie kalendarza lunarnego. Na Soborze Nicejskim w 325 roku określono datę Wielkanocy na pierwszą niedzielę po pełni księżyca (pełni paschalnej) po równonocy wiosennej na półkuli północnej.

W zachodnim chrześcijaństwie na podstawie kalendarza gregoriańskiego zawsze przypada w niedzielę między 22 marca a 25 kwietnia. Następny dzień to Poniedziałek Wielkanocny, który jest wolny od pracy w większości krajów o tradycji chrześcijańskiej.

Wschodnie chrześcijaństwo opiera swoje wyliczenia na kalendarzu juliańskim. Ze względu na 13 dni różnicy pomiędzy kalendarzami między 1900 a 2099 rokiem, 21 marca odpowiada w czasie XXI wieku 3 kwietnia w kalendarzu gregoriańskim. Dlatego Wielkanoc przypada w tych kościołach między 4 kwietnia a 8 maja.

Dokładna data Wielkanocy była przedmiotem sporu. Na Soborze Nicejskim w 325 roku postanowiono, że wszystkie kościoły chrześcijańskie będą ją świętować w tym samym dniu, a data miała być obliczana niezależnie od wszelkich żydowskich ustaleń daty Pesach.

Początkowo chrześcijanie obchodzili święto Paschy razem z Żydami 14 dnia miesiąca wiosennego nissan (jeden z miesięcy w kalendarzu żydowskim, w kalendarzu gregoriańskim przypadający na marzec-kwiecień). Wielkanoc nawiązuje do żydowskiego święta Paschy, ponieważ wydarzenie Ostatniej Wieczerzy ma miejsce tuż przed Pesach. Posiłek nawiązuje do wieczoru sederowego, tj. pierwszego wieczoru Paschy. Istotowo święta są jednak diametralnie odmienne.

W latach posoborowych normatywną metodą obliczeniową daty Wielkanocy została wypracowana przez Kościół w Aleksandrii, która później została przyjęta w całej chrześcijańskiej Europie. Kościół w Rzymie do 457 roku korzystał z kalendarza lunarno-solarnego o 84-letnim cyklu.

Od 1582 roku, kiedy Kościół katolicki przyjął kalendarz gregoriański podczas gdy kościoły wschodnie zachowały kalendarz juliański, daty Wielkanocy są odmienne dla różnych kościołów chrześcijańskich.