O dobrego sąsiada łatwiej na wsi

Większość Polaków (58%) zachowuje dystans wobec swoich sąsiadów. Pragną poprawnych, ale niezbyt bliskich z nimi stosunków. Z drugiej strony dwie piąte badanych (41%) nie zgadza się z opinią, że dystans charakteryzuje ich kontakty z sąsiadami. Ponadto dystans nie oznacza całkowitego odcinania się od kontaktów z osobami mieszkającymi w sąsiedztwie. Tylko co dziesiąty badany (10%) twierdzi, że unika jakichkolwiek kontaktów z sąsiadami. Zdecydowana większość (90%) nie pragnie i nie wprowadza w życie zasady całkowitego odcięcia.

Od "dzień dobry" po pilnowanie dziecka

Najbardziej charakterystyczną postawą w relacjach sąsiedzkich jest ograniczanie się wyłącznie do kontaktów grzecznościowych, tzn. witanie się z napotkanymi sąsiadami. Ponad cztery piąte Polaków (83%) utrzymuje tylko tego rodzaju kontakty przynajmniej z niektórymi sąsiadami. Co trzeci (30%) przyznaje, że ten typ relacji charakteryzuje jego kontakty z większością sąsiadów. Dość powszechne (73%) jest także świadczenie sobie drobnych przysług, np. pożyczenie czegoś, popilnowanie dziecka. Jednak zdecydowana większość badanych (62%) przyznaje, że tak zażyłe stosunki łączą ich tylko z nielicznymi sąsiadami. Co trzeci respondent (34%) twierdzi, że utrzymuje z sąsiadami kontakty towarzyskie: , bywają u siebie na imieninach i innych uroczystościach rodzinnych (29% twierdzi, że ma od jednego do pięciu takich sąsiadów). Stosunkowo niewiele osób (6%) jest skonfliktowanych z sąsiadami, ale zdecydowana większość z nich (5%) przyznaje, że tylko z nielicznymi.

W sondażu w 2008 roku wyjątkowo wielu respondentów deklarowało, że ich kontakty z sąsiadami ograniczają się do konwencjonalnego „dzień dobry”. Obecnie znacznie mniej osób utrzymuje tak oszczędne relacje z sąsiadami – są to odsetki zbliżone do badań z 1995 i 2000 roku. Natomiast rzadziej niż w połowie lat dziewięćdziesiątych sąsiedzi świadczą dziś sobie drobne i utrzymują kontakty towarzyskie.

Dobry sąsiad? Raczej na wsi

Więzi sąsiedzkie zależą od typu społeczności lokalnej. W społecznościach wiejskich ponad cztery piąte mieszkańców (81%) twierdzi, że wśród ich sąsiadów są osoby na pomoc których mogą liczyć, np. jeśli potrzebują coś pożyczyć lub znaleźć kogoś do popilnowania dziecka, a niemal połowa (44%) utrzymuje przynajmniej z niektórymi sąsiadami (w największych miastach odpowiednio 64% i 21%). Badani żyjący w miastach częściej utrzymują z sąsiadami jedynie kontakty konwencjonalne, które nie wychodzą poza pozdrowienia przy przypadkowych spotkaniach (90% w największych aglomeracjach i 78% wśród mieszkańców wsi). Co więcej w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców aż dwie piąte osób (40%) twierdzi, że ich kontakty z większością sąsiadów to kontakty grzecznościowe, podczas gdy w społecznościach wiejskich deklaruje tak tylko co czwarta (26%). Ciągłe konflikty z sąsiadami są bardzo rzadkie, niezależnie od wielkości miejscowości, w których Polacy mieszkają.