Oblodzony chodnik: kto odpowiada za szkody?

Prawo nakłada na właścicieli działek obowiązek utrzymania chodników

Na wstępie warto podkreślić, że obowiązek usuwania śniegu, lodu i błota z , mają również właściciele przyległych nieruchomości. Wiele osób w ogóle nie zdaje sobie sprawy z takiej powinności i uważa, że lokalny samorząd powinien przejąć wszystkie obowiązki dotyczące stanu chodników. Tymczasem ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 1996 nr 132 poz. 622) mówi, że „właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, , lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości” (zobacz artykuł 5 ustęp 1 punkt 4 wspomnianego aktu prawnego). Przepisy wskazują jednak, że zakres obowiązków właściciela nieruchomości ogranicza się tylko do przyległego chodnika stanowiącego część drogi publicznej wydzielonej dla ruchu pieszych. Właściciel posesji nie musi oczyszczać chodnika, który służy m.in. jako parking dla samochodów.

Odpowiedzialność właściciela nieruchomości za stan chodnika, jest rozpatrywana na podstawie kodeksowej zasady winy. Zgodnie z artykułem 415 kodeksu cywilnego (KC), ten „kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. W przypadku „chodnikowych” szkód, wina właściciela nieruchomości najczęściej polega na zaniechaniu wymaganego działania (np. usunięcia śniegu po obfitych opadach). Udowodnienie winy należy do poszkodowanego jako osoby, która wiąże z tym określone skutki prawne (patrz art. 6 KC).

Odpowiedzialność za wypadek pieszego może ponosić np. sklep lub gmina

W ramach uzupełnienia warto nadmienić, że odpowiedzialność wobec pieszych na zasadach opisanych powyżej, ponoszą również inne podmioty i osoby niż prywatni właściciele działek. Zakres odpowiedzialności został określony przez przepisy i orzecznictwo krajowych sądów. W przypadku przystanków i torowisk, odpowiedzialne za szkody pieszych będzie przedsiębiorstwo komunikacyjne. Właściciele sklepów oraz punktów usługowych, odpowiadają natomiast za powierzchnie dostępne dla klientów (np. chodniki i schody prowadzące do sklepu). Za stan chodników na drodze publicznej, niepozostających pod pieczą właścicieli nieruchomości, odpowiedzialność ponosi natomiast zarządca drogi.

Niezależnie od podmiotu, do którego zostaną skierowane roszczenia, poszkodowany pieszy powinien zadbać o odpowiednie udokumentowanie przebiegu , kosztów leczenia i poniesionych obrażeń. Przydatne będą również zeznania świadków zdarzenia. Osoby poszkodowane coraz częściej korzystają również z aparatów fotograficznych, aby potwierdzić stan zaśnieżonego chodnika lub oblodzonych schodów do sklepu. Taki zdjęciowy dowód także jest bardzo wartościowy i pożyteczny w razie ewentualnego sporu sądowego.