Odporność psychiczna pomaga w trudnych sytuacjach - jak ją pielęgnować

Długoterminowe skutki ciągle trwającej stają się wraz z upływem czasu coraz bardziej widoczne. Wirus nie tylko pochłonął niemal trzy miliony miliony istnień ludzkich na całym świecie, ale miał również bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie psychiczne miliardów osób na całym świecie.

Badania przeprowadzone na mieszkańcach Chin na początku pandemii wykazały, że objawy lęku, i były częstymi reakcjami na rozpowszechnianie się choroby. Podobne skutki odnotowuje się też w innych krajach.

Przykładowo, niedawne analizy z USA pokazały, że co czwarta osoba dorosła deklaruje objawy lęku lub depresji - a jest to wzrost z poziomu jednej na dziesięć osób z 2019 roku. W przypadku niektórych zwiększonemu poziomowi stresu i niepokoju towarzyszyły również zaburzenia sen i wzrost spożycia alkoholu oraz substancji psychoaktywnych, co dodatkowo pogłębiało problemy ze zdrowiem psychicznym.

Nasilenie problemów ze zdrowiem psychicznym podczas pandemii jest efektem kilku różnych czynników, w tym: obaw o zdrowie, strachu przed śmiercią lub zachorowaniem bliskiej osoby, izolacji, niemożności podróżowania i ograniczenia spotkań z innymi oraz nadmiaru informacji medialnych.

Ustalono też, że wpływ pandemii był większy w określonych grupach, takich jak kobiety, studenci i osoby z wcześniej istniejącymi problemami zdrowotnymi. Co ciekawe jednak, odkryto również, że osoby o określonych cechach osobowości mogą liczyć na pewien poziom ochrony w tych trudnych czasach. Posiadanie odporności psychicznej pomogło wielu ludziom uniknąć negatywnych skutków pandemii na zdrowie psychiczne.

Rzecz nie dotyczy jedynie wytrzymałości i kontroli nad w trudnych sytuacjach. Odnosi się do ukierunkowania umysłu na potwierdzenie pewności siebie i dążenie do sukcesu. W swojej książce psycholog Peter Clougha pt. „Rozwijanie odporności psychicznej" (Developing Mental Toughness) opisuje ją jako połączenie kilku elementów:

Wyższa odporność psychiczna pomaga przetrwać trudny czas, taki jak pandemia COVID-19. Osoby o mocniejszej psychice wykazały w specjalnie przygotowanym kwestionariuszu niższy poziom depresji, lęku i stresu.

Badania nad skutecznością treningu odporności psychicznej są nieliczne, ale dotychczas udało się ustalić kilka czynników ją wzmacniających. Najlepiej jest rozpocząć od określenia i potwierdzenia swoich umiejętności oraz ćwiczenia postaw z tym związanych, takich jak: umiejętność relaksowania się i pozytywnego myślenia, wyznaczanie celów oraz motywowanie samego/samej siebie. Może to oznaczać np. codzienne afirmacje (powtarzanie dobrych opinii o samym/samej siebie), ustalanie konkretnych i osiągalnych celów, jak również praktykowanie medytacji lub ćwiczeń głębokiego oddychania.