Strona głównaStyl życia"Siwe tsunami" wkrótce nas dosięgnie

"Siwe tsunami" wkrótce nas dosięgnie

„Problemy ludzi starych w społeczeństwie zaczynają się, kiedy ci z różnych powodów staja się samotni, ograniczają swoją aktywność, nie mają, z kim porozmawiać” – mówi Ryszard Majer, wieloletni rzecznik praw osób starszych, obecnie senator RP.
"Siwe tsunami" wkrótce nas dosięgnie [Fot. materiały prasowe] Dlaczego został powołany Rzecznik Praw Osób Starszych (RPOS)?
Polityka społeczna musi zawsze być traktowana jako sztuka uprzedzająca pewne zdarzenia, a polityk społeczny czy przedstawiciel pomocy społecznej musi być szczególnie wyczulony na niedostatki i luki stanu obecnego jak i sytuacji, które nastąpią w najbliższych latach. Starzenie się społeczeństwa jest procesem rozłożonym na lata, w krajach Europy zachodniej proces ten zaczął się wcześniej i z tego, co obserwowałem wypracowano tam już pewne rozwiązania, które pomagają nie tylko przeżyć seniorom , ale wręcz odkrywają piękno tego okresu życia. „Siwe tsunami” wkrótce nas dosięgnie i musimy się do niego przygotować, po prostu nie mamy innego wyjścia i nie możemy tych przygotowań odłożyć na później. Stąd pomysł działań lobbingowych, szeroko pojętej animacji społecznej, zachęcania innych samorządów lokalnych do budowy programów wsparcia, zauważenia problemów starzejącej się grupy społecznej.
Problemy ludzi starych w społeczeństwie zaczynają się, kiedy ci z różnych powodów staja się samotni, ograniczają swoją aktywność, nie mają, z kim porozmawiać. Projekt w ramach którego funkcjonował społeczny rzecznik wynikał m.in. z badań nad starością w Częstochowie przeprowadzonych w 2010 roku , gdzie szereg respondentów stwierdziło, że brak im rodzin, towarzystwa osób z którymi mogliby po prostu porozmawiać czy też otrzymać wsparcie.

Nazwa wskazuje, że jest to instytucja powołana dla osób starszych. Czy są określone kryteria wiekowe beneficjentów i formy pomocy?
jest wysoce umowna i mocno zindywidualizowana. Nikt nie jest w stanie powiedzieć kiedy zaczyna się starość, choć wszyscy doskonale wiedzą kiedy się kończy. Stąd pewna umowność tej granicy, bazująca głównie na determinancie ekonomicznych, czyli chwili przejścia na emeryturę. Pomoc określiłbym, jako pośrednią i bezpośrednią. Pośrednia to zachęcanie samorządowców i lobbowanie na rzecz budowy lokalnych programów wsparcia seniorów, myśleniu o nich jako grupie społecznej która wymaga odpowiedniej infrastruktury socjalnej, dostosowanej do ich potrzeb oferty np. kulturalnej i sportowej ale także profilaktycznej, zdrowotnej i rehabilitacyjnej. Działalność bezpośrednia to interwencje w sprawach jednostkowych, informacja o przysługujących prawach i uprawnieniach, organizowanie kampanii społecznych popularyzujących właściwe miejsce człowieka starego w społeczności lokalnej, ale także np. wsparcie działalności .

Czy RPOS współpracuje z innymi Rzecznikami np. Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Rzecznikiem Praw Konsumenta, Rzecznikiem Praw Pacjenta?
Tak, wymiana informacji pomiędzy poszczególnymi podmiotami jest niezbędna. Swego czasu bardzo aktywnie współpracowałem z pełnomocnikiem Rzecznika Praw Obywatelskich w województwie śląskim panią Aleksandrą Wentkowską, dzięki niej udało się np. objąć weryfikacją dokumentację policyjną dotyczącą przemocy wobec osób starszych- dotąd nie było statystyki wiekowej ofiar przemocy.

Otrzymują Państwo wiele skarg, pytań, doniesień o łamaniu prawa czy niezadowolenia. Z jakimi problemami najczęściej zwracają się osoby starsze?
Rzecznik jest ciałem społecznym i nie ma jakiś szczególnych uprawnień, np. do przyznawania zasiłków czy umieszczania w domu pomocy społecznej ale może zachęcać poszczególne podmioty do udzielania pomocy, czy też informować o możliwościach wsparcia w poszczególnych dziedzinach życia, temu np. będzie służy Bank Inicjatyw Senioralnych, w którym zbieramy informacje o działaniach na rzecz seniorów realizowanych na terenie całego województwa. Sprawy indywidualne często dotyczą konfliktów wewnątrzrodzinnych, , oraz kontaktów z poszczególnymi instytucjami. Do każdego przypadku wraz z moimi współpracownikami podchodzimy indywidualnie, służąc radą pomocą ewentualnie wystąpieniem do instytucji publicznych.

Zapewne gros tych problemów rozwiązuje RPO. Skąd zapotrzebowanie na RPOS? Czy stanowią Państwo dla nich „drugą deską ratunku” czy to do Państwa w pierwszej kolejności kierowane są prośby o pomoc?
Katalog problemów możemy podzielić na kwestie ekonomiczne i korzystanie z przysługujących praw i uprawnień. Sytuacja ekonomiczna czyli determinująca położenie zainteresowanych nie najlepsza w naszych warunkach, choć jak wykazują badania stabilniejsza niż w innych grupach społecznych. Obszar prawa a dokładniej jego stosowania przenika wszystkie obszary życia seniora od korzystania z usług zdrowotnych, choćby dostęp do lekarza geriatry, po profesjonalną pomoc urzędnika, pracownika socjalnego, po często naruszane uprawnienia seniora, jako konsumenta w np. w sklepie. Odrębny problem, na który zwracamy z uwagę to przemoc wobec seniorów, często niedostrzegana, pozostawiona własnemu losowi, dramatyczna.

Rzecznicy Praw Osób Starszych działają na określonym terytorium? Jakie są ku temu przesłanki? Czy każdy Senior ma w swoim mieście takiego Rzecznika?
Niestety na razie rzeczników jest niewielu, a szkoda, bo taka potrzeba istnieje. W Częstochowie dzięki mojej aktywności miasto będzie realizowało program zdrowotny adresowany do osób starszych w zakresie rehabilitacji ruchowej. Zabieganie o sprawy osób starszych winno być domeną samorządowców, bo to oni winni tworzyć wygodniejsze warunki do życia osób starszych w poszczególnych gminach. Gdyby rzeczników było więcej, siła perswazji mogłaby być większa i to nie tylko w wymiarze lokalnym, ale także ogólnokrajowym, bo np. niemoc wobec braku geriatrów, poradni i oddziałów geriatrycznych można tylko rozwiązać na szczeblu krajowym.

Obecnie funkcję rzecznika przejęło Biuro Interwencji Senioralnej?
Tak i to jest świetny pomysł na rozwój rzecznictwa. W ramach ministerialnego programu ASOS udało się zgromadzić specjalistów, którzy w zespole udzielają profesjonalnych porad osobom potrzebującym. Obecnie w Stowarzyszeniu testowane są kształty tej pomocy i docelowy standard jej udzielania. Mam nadzieję, że rekomendacje pomogą w powoływaniu podobnych biur w całym kraju.

Zobacz także

 

 

 

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć

  • Poradnik-zdrowia.pl
  • Kosciol.pl
  • Uniwersytety Trzeciego Wieku
  • Fundacja ITAKA - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych
  • Oferty pracy