Sondaż: co Polacy zawdzięczają Janowi Pawłowi II

W porównaniu z rokiem 2005 istotnie zmniejszyła się jednak liczba osób zdecydowanie przekonanych, że zawdzięczają papieżowi coś szczególnego (z 80% do 65%), znacząco wzrosła natomiast (z 15% do 26%) liczba tych, które nieco mniej stanowczo podzielają tę opinię. Co szesnasty respondent (6%) nie ma wyrobionego zdania w tej sprawie.

Ankietowani są w miarę jednomyślni w ocenie wpływu papieża Jana Pawła II na losy Polski i świata. We wszystkich grupach społecznych – niezależnie od światopoglądu, poziomu religijności oraz położenia społecznego respondentów – zdecydowanie dominują pozytywne opinie na ten temat, choć wśród osób bardziej zaangażowanych religijnie oraz deklarujących prawicowe poglądy polityczne przewaga odpowiedzi „zdecydowanie tak” nad „raczej tak” jest wyraźnie większa.

Osoby, które przyznają, że Polacy mają co zawdzięczać Janowi Pawłowi II, do jego zasług zaliczają przede wszystkim wyzwolenie Polski (39%), podkreślając przy tym znaczący wpływ papieża na przemiany ustrojowe w kraju (19%), niepodległość oraz uniezależnienie się od Związku Radzieckiego (19%), a także na integrację Polski z Unią Europejską oraz przystąpienie naszego kraju do NATO (1%). Jedna szósta badanych z tej grupy (16%) uważa, że rodacy zawdzięczają papieżowi poprawę wizerunku Polski i jej obywateli w świecie. Ich zdaniem Jan Paweł II był godnym reprezentantem naszego kraju na arenie międzynarodowej - dzięki niemu wiele krajów w ogóle usłyszało o Polsce.

Równie silnie (16%) ankietowani podkreślają wkład papieża w kształtowanie sumień rodaków. Przyznają, że wpajał on zasady etyczne oraz uczył, jak żyć, przyczyniając się jednocześnie do odnowy moralnej narodu (6%), był najwyższym autorytetem moralnym i przywódcą duchowym (5%), uczył szacunku, tolerancji, zrozumienia i zaufania do innych ludzi (5%), a także uwrażliwiał na los pokrzywdzonych i potrzebujących (1%). Co siódmy respondent twierdzący, że Polacy zawdzięczają papieżowi coś szczególnego (14%), wskazuje na istotną rolę Jana Pawła II w obalaniu komunizmu. Taka sama liczebnie grupa (14%) zwraca uwagę na umocnienie wiary w Boga oraz religijności Polaków dzięki papieżowi. Jedna dziesiąta do zasług papieża zalicza podnoszenie Polaków na duchu (6%) oraz umacnianie w nich poczucia własnej wartości i godności (4%). Nieco mniej liczni zwracają uwagę na fakt zjednoczenia i społecznego pojednania Polaków dzięki papieżowi (6%), na zbliżenie między różnymi wyznaniami, religiami, narodami oraz dbałość o pokój na świecie (w sumie 4%), budowanie więzi z młodzieżą (3%), opiekę nad Polską i Polakami (2%), a także inne konkretne zasługi (3%). Dwóch na stu respondentów spośród tych, którzy są przekonani o istotnej roli papieża (2%), stwierdza ogólnie, że Polacy dużo lub wręcz wszystko mu zawdzięczają. Nieliczni (3%) nie potrafią wymienić konkretnych zasług papieża dla Polaków, chociaż są przeświadczeni o jego doniosłej roli.

W porównaniu z badaniem sprzed pięciu lat - tuż po śmierci Jana Pawła II - poziom przekonania o istotnej roli papieża w życiu Polaków w zasadzie niemal się nie zmienił, jednak liczba wskazań na konkretne jego zasługi dla Polski i jej mieszkańców istotnie się zmniejszyła (w roku 2005 przypadało 1,88 wskazań na osobę, a w 2010 – 1,33). Obecnie wyraźnie częściej niż w roku śmierci papieża Polacy podkreślają jego wkład w walkę o wolność naszego kraju (wzrost o 11 punktów). Przekonanie o podnoszeniu rodaków na duchu i umacnianiu w nich poczucia własnej godności utrzymuje się na niezmienionym poziomie, natomiast pozostałe zasługi wymieniane są rzadziej niż pięć lat temu. Największe różnice dotyczą takich spraw, jak: dążenie do pojednania między różnymi wyznaniami, religiami i narodami (spadek o 14 punktów), przyczynienie się do upadku komunizmu (spadek o 11 punktów), zjednoczenie i pojednanie Polaków (spadek o 9 punktów) oraz umocnienie pozycji Polski w świecie (spadek o 6 punktów).