W obliczu śmierci: jak wybierać nagrobek?

Rodzaj nagrobka

Wybór nagrobka wiąże się z trudną decyzją dodatkowo skomplikowaną przez emocje towarzyszące bliskiego. Mimo to, jest to decyzja znacząca dla upamiętnienia członka rodziny w godny i trwały sposób. Chociaż wybór często musi być podyktowany dostępnymi finansami, to warto znać kilka podstawowych faktów na temat pomników. W Polsce dominującą aktualnie formą nagrobków są osadzone na mogile ziemnej pomniki dedykowane jednej lub dwóm osobom.

Coraz rzadziej wykonuje się tak zwane grobowce, czyli nagrobki podpiwniczone przeznaczone czasem dla całych rodów. Grobowce ze względu na wyższy stopień zaawansowania konstrukcji, ale również nieco archaicznego modelu oraz wyższej ceny są wyraźnie wypierane przez nowocześniejsze pomniki. Nagrobki mogą być stawiane w niemal każdym rozmiarze i kształcie. Należy jednak pamiętać, że im większa i bardziej skomplikowana wzorniczo mogiła tym większy koszt jej realizacji.

– Omawiając z kamieniarzem projekt pomnika należy wcześniej potwierdzić dokładne wymiary dostępnego i wykupionego na miejsca. Wtedy będziemy mieli możliwość maksymalnie wykorzystać dostępną przestrzeń na indywidualne zamówienia nagrobka – mówi Edward Cybulski, kamieniarz z Warszawy.

Wśród prosty nagrobków wyróżniamy przede wszystkim foremne kształty pojedyncze lub podwójne. Indywidualne zamówienia na nagrobek nie mają prawnych ograniczeń dotyczących formy i kształtu grobu. Warto jednak mieć na względzie tradycje i odpowiednio skomponować bryłę mającą upamiętniać zmarłego. Im bardziej skomplikowany kształt nieregularnej formy zaplanujemy tym więcej będziemy musieli za niego zapłacić.

Materiał na dziesięciolecia

Dostępne na rynku nagrobki wykonane są z przeróżnych materiałów, konglomeratów, lastrików oraz kamieni naturalnych. Właśnie ta ostatnia wersja cieszy się największą popularnością w Polsce, ponieważ charakteryzuje się największą trwałością i odpornością jednocześnie dając niezwykłe efekty wizualne osadzone we właściwym kontekście. Nie należy jednak ulegać generalizującym opiniom, twierdzącym, że samo naturalne pochodzenie skały zagwarantuje nam pomnik na wieki. Kamień kamieniowi nierówny, dlatego warto upewnić się nie tylko z jakim rodzajem skały mamy do czynienia, ale również o jej pochodzeniu.

Zdecydowanie odradza się wykonywania nagrobków z marmuru. W naszym klimacie tego typu skała wapienna pod wpływem wody i mrozu ulega erozji, przez co zaledwie po dziesięciu latach konieczna będzie wymiana pomnika. Zdecydowanie najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest granit, którego wybór również wiąże się z pewnymi zagrożeniami. Na rynku obecnie znajdziemy bardzo tanie pomniki z granitu chińskiego. Chociaż samo pochodzenie z dalekiego wschodu nie oznacza, że materiał będzie mało odporny, to trudno mówić o gwarancji jakiej oczekuje się od tego typu zleceń. Europejskie, w tym polskie granity charakteryzują się nie tylko najwyższą odpornością na warunki atmosferyczne ale również wysokim zróżnicowaniem barw oraz faktury naturalnej. Chociaż na cmentarzach dominują czarne i szare nagrobki to bez trudu znajdziemy w ofercie kamieniarzy pomniki granitowe w kolorach czerwonym, zielonym czy brązowym.

– Chociaż oczekiwania wobec skały naturalnej wiążą się z wieczną gwarancją trwałości to należy pamiętać, że nie tylko sam materiał decyduje o żywotności grobu. Zwykle nagrobki są trwalsze od fundamentów, na którym są osadzone tak więc o trwałości częściej decyduje grobowiec a nie nagrobek – tłumaczy Edward Cybulski.

Nagrobna fotografia

Poza nagrobkiem musimy też wybrać tablicę i fotografię, o ile zdecydujemy się na tego elementu na nagrobku. Standardowo w ofercie kamieniarzy znajdziemy kilka rodzajów układu treści na tablicy. Pojedyncze, podwójne, pojedyncze lub podwójne z krzyżem, skałki – czyli tak zwane napisy obijane na surowo. Dodatkowo na tablicy mogą znajdować się rzeźby lub płaskorzeźby.

Decydując się na umieszczenie fotografii zmarłego na nagrobku będziemy mogli zlecić wykonanie zdjęcia na porcelanie, nie tylko klasycznej, owalnej w kolorze sepii, ale też pełno kolorowe lub czarno-białe na płytce dowolnego kształtu. Obecnie możemy też zamówić grawerowany portret bezpośrednio w kamieniu. Jest to jednak droższe rozwiązanie, które nie będzie dostępne u każdego kamieniarza.

Grawerowanie nie musi oznaczać ręcznej pracy artysty, współczesne technologie pozwalają na przeniesienie zdjęcia zmarłego poprzez tak zwane grawerowanie komputerowe, które zagwarantuje efekt całkowitego podobieństwa do wybranego wizerunku na płytę.

Należyte dopełnienie formalności

Wybór wzoru i materiału nagrobka to nie jedyne formalności, których należy dopełnić przy organizacji pochówku. Przyjęcie na zlecenie nagrobka kamieniarz przyjmie tylko od osoby, która jest właścicielem, czyli dysponentem, grobowca. W większości zakładów wymagane będzie wypełnienie dokumentu pełnomocnictwa na wykonanie robót przez kamieniarzy.

Drugim ważnym elementem będzie dopełnienie płatności za miejsce na cmentarzu. Wysokość opłaty jest ustanowiona z góry przez zarządcę cmentarza, zwykle jest ona niewielka i należy ją odnawiać raz na 25 lat.

W przypadku gdy mamy dostęp do rodzinnej mogiły warto upewnić się jaki jest aktualny stan administracyjny przed zleceniem wykonania nagrobka.