Najpopularniejsze sposoby spędzania czasu na emeryturze to oglądanie telewizji, spotykanie się ze znajomymi lub przyjaciółmi w domu, chodzenie do kościoła, słuchanie radia, muzyki, a także czytanie książek, czasopism i gazet – wynika z sondażu CBOS. Okazuje się jednak, że pod względem sposobów spędzania czasu grupa emerytów nie jest jednorodna. Jedną czwartą ogółu emerytów stanowią najbardziej aktywni seniorzy, którzy częściej niż pozostali poświęcają czas na swoje hobby, uczestniczą w kulturze, podróżują po kraju i świecie, uprawiają sport, korzystają z komputera i internetu.
Niemal wszyscy badani pobierający świadczenia emerytalne deklarują, że utrzymują się z emerytury (98%). Ponadto co dziesiąty (10%) korzysta z pomocy rodziny, a co czternasty (7%) podejmuje prace dorywcze. Z pozostałych źródeł utrzymania emeryci korzystają sporadycznie. Osoby pobierające świadczenia emerytalne gorzej niż pozostali badani postrzegają swoje położenie materialne. Dobrze ocenia je 30% emerytów, podczas gdy wśród ogółu Polaków odsetek ten wynosi 41%.
Większość emerytów (65%) deklaruje, że ma tyle wolnego czasu, ile im potrzeba. Co piąty (21%) uważa, że ma za dużo wolnego czasu, a co siódmy (14%) – że za mało. Zbyt małą ilość wolnego czasu częściej zgłaszają pracujący oraz młodsi emeryci. W grupie tych, którzy twierdzą, że mają zbyt mało wolnego czasu, średnia wieku wynosi 63 lata, natomiast wśród osób usatysfakcjonowanych ilością wolnego czasu oraz badanych mających go zbyt dużo – 69 lat.
Emeryckie rozrywkiPrawie wszyscy emeryci oglądają telewizję (98%), zdecydowana większość spotyka się ze znajomymi i przyjaciółmi w domu (87%) lub poza domem (76%), chodzi do kościoła (81%), słucha radia, muzyki (81%), czyta książki, czasopisma, gazety (80%), odwiedza rodzinę, krewnych poza swoim miejscem zamieszkania (77%) oraz chodzi na spacery i piesze wycieczki (73%). Ponad połowa emerytów uprawia działkę lub ogród (55%). Duża grupa pomaga rodzinie – opiekuje się wnukami, prawnukami (44%), pomaga w prowadzeniu domu (34%) lub w działalności zarobkowej rodziny (29%), opiekuje się chorymi, niepełnosprawnymi członkami rodziny (22%).
Również znaczący odsetek osób pobierających świadczenia emerytalne poświęca się swojemu , rozwija swoje zainteresowania (44%), uprawia sport (35%), ale tylko nieliczni się dokształcają – uzupełniają wiedzę (8%), uczestniczą w kursach (6%) czy też uczą się (6%). Mniej więcej co trzeci emeryt podróżuje po kraju, zwiedza różne miejsca (35%), natomiast o połowę mniejsza grupa (17%) podróżuje po Europie i świecie. Mniej więcej jedna czwarta emerytów korzysta z nowoczesnych technologii (23%), uczestniczy w życiu kulturalnym – chodzi do muzeów, galerii, na wystawy (23%), do kina (22%), do teatru, opery, na koncerty (22%).
Relatywnie niewielu emerytów poświęca się pracy społecznej na rzecz innych osób, społeczności lokalnej, sąsiadów, parafii (12%) lub w charakterze wolontariusza (2%). Również stosunkowo niewielu uczestniczy w działalności jakiejś grupy, wspólnoty religijnej (9%).
Miasto - wieśEmeryci mieszkający w miastach zdecydowanie częściej niż ci, którzy mieszkają na wsi, czytają , czasopisma, gazety, korzystają z komputera, internetu, chodzą do kina, teatru, opery, na koncerty, do muzeów, galerii, na wystawy, chodzą na spacery, podróżują po kraju i świecie, częściej również poświęcają się swojemu hobby. Do listy aktywności typowo miejskich należy dodać także takie sposoby spędzania czasu, jak: uczestniczenie w różnych ciekawych zajęciach, nauka języków obcych, dokształcanie się. Emeryci mieszkający na wsi praktycznie nie podejmują takich form aktywności. Z kolei osoby starsze zamieszkujące tereny wiejskie zdecydowanie częściej uprawiają działki i ogrody.
Ważna grubość portfelaSposoby spędzania czasu na emeryturze związane są także z sytuacją materialną. Jej oddziaływanie uwidacznia się szczególnie w przypadku takich aktywności, jak: podróże, uczestnictwo w kulturze oraz korzystanie z komputera i internetu. Emeryci lepiej sytuowani częściej podróżują po kraju i świecie, odwiedzają rodzinę poza miejscem zamieszkania, częściej czytają książki, czasopisma, gazety, chodzą do kina, teatru, opery, na koncerty oraz częściej korzystają z komputera i internetu.
...i wykształceniePodejmowane na emeryturze formy aktywności zależne są również od poziomu wykształcenia. Okazuje się, że emeryci lepiej wykształceni częściej angażują się w prace społeczne na rzecz innych ludzi, poświęcają się swojemu hobby, korzystają z komputera i internetu, częściej uczestniczą w kulturze, chodzą na spacery, piesze wycieczki, uprawiają sport, gimnastykę, podróżują po kraju i świecie, a także więcej czasu przeznaczają na dokształcanie i rozwój.
Wiek i zdrowie decydująJedną czwartą ogółu emerytów stanowią najbardziej , którzy częściej niż pozostali podejmują różne rodzaje aktywności. Zdecydowana większość tej grupy – w odróżnieniu od pozostałych – poświęca czas na swoje hobby, uczestniczy w kulturze, podróżuje po kraju i świecie, uprawia sport, korzysta z komputera i internetu. Należą do niej najmłodsi emeryci, najlepiej wykształceni, znajdujący się w najlepszym położeniu materialnym, najlepiej oceniający swój stan zdrowia. Średnia wieku w tej grupie wynosi 63 lata.
Kolejna jedna czwarta osób pobierających świadczenia emerytalne spędza czas w bardzo mało aktywny sposób. Głównymi rodzajami aktywności podejmowanymi przez tę grupę są: , chodzenie do kościoła, spotkania ze znajomymi i przyjaciółmi w domu oraz słuchanie radia i muzyki. Tworzą ją najstarsi emeryci, najgorzej wykształceni, znajdujący się w najtrudniejszym położeniu materialnym, najgorzej oceniający swój stan zdrowia. Przeciętny przedstawiciel tej grupy ma 74 lata. Spora część osób należących do niej deklaruje, że ma za dużo wolnego czasu, z którym nie wie, co począć. Barierą dla podejmowania przez nie aktywności jest zły stan zdrowia i trudna sytuacja materialna – duża część omawianych form spędzania czasu wiąże się bowiem z jakimiś wydatkami.
Połowa emerytów spędza czas w umiarkowanie aktywny sposób. Przeciętny przedstawiciel tej grupy ma 68 lat i na tle dwóch pozostałych charakteryzuje się średnim poziomem wykształcenia, średnim poziomem zamożności, a także jako średni ocenia stan swojego zdrowia.