31-03-2018
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Z koszyczkiem do kościoła Kolejnym typowo polskim wielkosobotnim zwyczajem jest święcenie pokarmów. To jeden z najbardziej powszechnych w Polsce obyczajów - z badań wynika, że przestrzega go ponad 90 procent Polaków. Co ciekawe, powszechność tej tradycji to sprawa stosunkowo Nowa - na początku odbywał się wyłącznie na dworach szlacheckich. Ponieważ jednak dojazd do dworków zabierał w tym przedwielkanocnym dniu zbyt wiele czasu, biskupi nakazali przeniesienie święcenia do kościołów, przez co zwyczaj stał się bardziej „demokratyczny". Kiedyś w święconkowych koszykach musiało znajdować się całe wielkanocne śniadanie - tradycja nie pozwalała na zjedzenie w niedzielny poranek Zmartwychwstania czegokolwiek poza poświęconym jedzeniem. Możemy więc mówić raczej o koszach, a czasami całych wozach jakie przyjeżdżały pod kościoły. Z czasem święconka nabrała charakteru symbolicznego, jednak w koszyczku powinna znaleźć się „reprezentacja" wszystkich wielkanocnych pokarmów. Nie może więc zabraknąć w nim jajek - symbolu zmartwychwstania i nowego życia. Wkłada się także baranka cukrowego lub z ciasta - wskazuje on na Chrystusa. W koszyczku musi znaleźć się także kawałek wędliny, chlebek wielkanocny, kawałek świątecznego ciasta oraz przyprawy: sól, pieprz, chrzan. Ozdoby święconki stanowią między innymi zielone gałązki bukszpanu i barwinka, również symbolizujące życie.
Poświęconymi pokarmami dzielimy się składając sobie życzenia w , przed „właściwym" śniadaniem.
Wigilia Paschalna Wielka Sobota, a właściwie następująca po niej noc jest bogata w symbolikę i znaczenie liturgiczne. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że wieczorne nabożeństwa w istocie stanowią już część obrzędów Wielkanocnych.
Obchodzenie Wigilii Paschalnej to jedna z najstarszych chrześcijańskich tradycji. Czuwanie w noc poprzedzającą Zmartwychwstanie ma wiele znaczeń, wiele też symboli i przesłań znaleźć można w samej liturgii. Prawidłowo powinna się ona zaczynać po zmroku (do powrotu do tej tradycji od kilku lat nawołują niektórzy biskupi). Wigilia Paschalna w kościołach katolickich składa się z czterech części. Pierwszą jest liturgia światła. Przed kościołami rozpala się ognisko, które jest poświęcone przez księdza ubranego już w białe, symbolizujące radość szaty. Następnie przy słowach „Chrystus wczoraj i dziś. Początek i koniec. Alfa i Omega. Do Niego należy czas i wieczność. Jemu chwała i panowanie przez wszystkie wieki wieków" kapłan umieszcza w pięciu miejscach paschału (dużej świecy wielkanocnej) symboliczne gwoździe oznaczające rany Jezusa. Później paschał jest zapalany a od niego wierni zapalają swoje świece. Rytuał ten ma symbolizować Paschęczyli przejście z mroku do światła, ze śmierci do życia. Paschał zostaje przeniesiony w procesji do kościoła i umieszczony przy ołtarzu a wierni odśpiewują Orędzie Paschalne - modlitwę dziękczynno - uwielbiającą, sławiącą łaskę zbawienia.