Dlaczego tak łatwo wpadamy w niepokój i zamartwiamy się

Uczeni z University of Pennsylvania postanowili sprawdzić, dlaczego niektórzy odczuwają niepokój i zamartwiają się, a techniki relaksacyjne wcale nie przynoszą im ukojenia.

Jak odkryli, osoby bardziej wrażliwe na odczucia związane z negatywnymi emocjami częściej odczuwają w czasie ćwiczeń relaksacyjnych. Takie opieranie się poczuciu odprężenia i zamartwianie może wynikać z chęci unikania gwałtownej zmiany nastroju, takiej np., do której dochodzi, gdy ze stanu relaksu wpadamy w głęboki niepokój z powodu jakiegoś niepomyślnego zdarzenia.

Jak wskazują auorzy, podczas gdy do pewnego stopnia zupełnie naturalne jest odczuwanie , może to przekształcić formę zaburzeń, które objawiają się poczuciem utraty kontroli i problemami z normalny codziennym funkcjonowaniem z powodu unikania wszelkich wyzwań.

Lęk wywołany (Relaxation-induced anxiety, RIA) występuje, kiedy ludzie doświadczają lęku jako efektu próby wejścia w stan odprężenia. Osoby z takim zaburzeniem powinny jednak próbować technik relaksacyjnych. Według badaczy, zdrowiej jest narazić się na skokową zmianę nastroju niż żyć w nieustannym „podwyższonym stanie gotowości" do stawiania czoła różnym przeciwnościom. Im częściej podejmuje się próby osiągnięcia stanu spokoju, tym łatwiej będzie je powtarzać i zmniejszać lęk.

Eksperci wyjaśniają, jak działa ten mechanizm - większość rzeczy, o które się martwimy, nigdy się nie wydarza. W naszym umyśle zaś z tego właśnie powodu generowane są następujące skojarzenia: „skoro martwiłem się tym i do tego nie doszło, to trzeba martwić się dalej, by nie nastąpiły inne niekomfortowe czy stresujące sytuacje". Takie funkcjonowanie jednak czyni nas nieszczęśliwymi i w dłuższej perspektywie po prostu obniża .

Z badań wynika, że osoby z uogólnionym zaburzeniem lękowym (generalised anxiety disorder, GAD) były bardziej podatne na znaczne skoki emocji typu przejście od relaksu do odczuwania silnego stresu. Odkryto jednak, że ćwiczenia wykonywane dostatecznie często i regularnie, pomagają pozbywać się leku na coraz to dłuższe okresy czasu. Pomocna jest m. in. medytacja uważności.

Nie jest jasne, dlaczego niektórzy ludzie są bardziej podatni na lęk niż inni. Według uczonych prawdopodobnie odpowiadają za to geny oraz doświadczenia z dzieciństwa.