4 czerwca 1989 - 2019

04-06-2019

„Proszę Państwa, 4 czerwca skończył się w Polsce komunizm" - te słowa, wypowiedziane 30 lat temu przez aktorkę Joannę Szczepkowską, urosły do rangi symbolu. W ciągu trzech dekad stały się także kontrowersyjne. Jednak sami Polacy w zdecydowanej większości uznają, że przemiany jakie się wówczas zaczęły, są dla nich korzystne.

Fakty

Lata osiemdziesiąte przyniosły kolejną falę niezadowolenia społecznego, w różnych częściach kraju wybuchały strajki, domagano się legalizacji „Solidarności". Władze musiały pertraktować, doszło do spotkania generała Kiszczaka z Lechem Wałęsą, w czasie obrad X Plenum KC PZPR działacze zaakceptowali koncepcję porozumienia się z "Solidarnością". Od 6 lutego do 5 kwietnia toczyły się obrady Okrągłego Stołu, zmiana ordynacji zaś stanowiła zaś jedno z ich postanowień.

Uchwalono wówczas, iż że 65% w Sejmie przypadnie przedstawicielom PZPR, ZSL, SD oraz stronnictw prorządowych, zaś o pozostałe 35% ubiegać się będą mogli kandydaci bezpartyjni. Całkowicie wolny miały być natomiast wybory do Senatu.
Frekwencja wyniosła 62%, a wybory zakończyły się sukcesem opozycji - w pierwszej turze do Sejmu dostało się 160 posłów na 161 miejsc oraz 92 senatorów na 100 dostępnych miejsc. Pierwszemu niekomunistycznemu rządowi przewodził Tadeusz Mazowiecki.

Interpretacje

Dziś, 30 lat od tamtego dnia, który wiele osób nadal pamięta jako święto wolności i kojarzy z odczuciem poczucia dumy, radości i szczęścia, dla innych 4 czerwca 1989 nie stanowi daty przełomowej. Przez trzy dekady Polacy znacznie spolaryzowali się w myśleniu o częściowo wolnych wyborach, wynegocjowanych przy Okrągłym Stole. Widać to szczególnie mocno w sposobie obchodzenia (lub nie) tej rocznicy.

Centralne obchody rocznicowe odbywają się w Gdańsku 1 dniach od 1 do 11 czerwca. W ich ramach przewidziane jest wspólne świąteczne śniadanie, debaty, warsztaty, koncerty, spotkania autorskie i projekcje filmowe, będziemy czytać bajki i poezję. Przyjazd zapowiedzieli m.in. uczestnicy obrad Okrągłego Stołu, kandydaci na posłów i senatorów podczas czerwcowych wyborów w 1989 roku, ale też aktywiści organizacji pozarządowych.

Spotkają się również samorządowcy z całego kraju, aby debatować nad wyzwaniami, które w najbliższych latach staną przed małymi ojczyznami. A 4 czerwca, w samo południe, na placach polskich miast wspólnie odśpiewany zostanie hymn państwowy.

Część mediów – podobnie jak 5 i 10 lat temu – zmienia swoją szatę graficzną, nawiązując do wyborczych symboli Solidarności z roku 1989. W innych nie znajdziemy świętowania, za to analizy błędów (lub „celowych zaniechań”) ówczesnej opozycji.

Po 30 latach historia czerwcowych wyborów jawi się jako dużo bardziej skomplikowana. Mimo to, z badań CBOS wynika, że ponad cztery piąte Polaków (81%) uważa, iż w 1989 roku warto było zmieniać ustrój, przy czym przeważają zdecydowanie o tym przekonani. Oceny społecznych skutków transformacji są lepsze niż kiedykolwiek wcześniej. Obecnie ponad dwie trzecie badanych (68%) twierdzi, że zmiany, jakie zaszły w Polsce od roku 1989, przyniosły ludziom więcej korzyści niż strat, z czego 8% dostrzega wyłącznie korzyści, a jedynie co 20. (5%) uważa, iż transformacja przyniosła ludziom w Polsce więcej strat niż korzyści (z czego tylko 0,3% widzi wyłącznie straty). Zaledwie co dziesiąty badany nie potrafi ocenić społecznych skutków transformacji.

Senior.pl

Tagi: historia, Święto wolności, solidarność, gdańsk, lech wałęsa, prl, wybory, okrągły stó, 4 czerwca 2019, 4 czerwca 1989

Zastrzeżenia odpowiedzialności

Podziel się:

Wersja do druku Dodaj link na swojej stronie Kanał RSS

Zobacz także

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.