Aspiracje Polaków: pieniądze, praca, rodzina

Plany i cele Polaków związane są najczęściej z finansami oraz pracą (po 41%). Niemal tyle samo ankietowanych (40%) definiuje je wokół rodziny, natomiast co czwarty respondent (25%) wymienia plany dotyczące własnej osoby niezwiązane z sytuacją materialną bądź zawodową. Stosunkowo często ankietowani zwracają uwagę na znaczenie zdrowia (16%), a mniej więcej co dwunasty (8%) nawiązuje do kwestii społecznych. Pewnej części badanych najbardziej zależy na emeryturze i możliwości dożycia późnej starości (5%) oraz na spokoju (4%).

Wśród badanych wymieniających finanse znaleźli się ci, którzy pragną zapewnić sobie i swoim najbliższym odpowiednie warunki materialno-bytowe (20%), osoby snujące plany mieszkaniowe (m.in. budowy bądź kupna domu lub mieszkania, ich wykończenia, remontów i modernizacji – 14%), wskazujące na znaczenie wysokości emerytur (3%), mówiące o swoich zamierzeniach związanych z zakupem różnego rodzaju dóbr (w tym domków letniskowych, samochodów, sprzętu elektronicznego) oraz spłatą długów (po 2%).

Wśród badanych podkreślających znaczenie aspiracji zawodowych część mówiła o nich w sposób bardzo ogólny (11%), jednak więcej osób skupiało się na konkretnych aspektach pracy, na których im zależy. Co dziesiąty respondent (10%) planował znaleźć lub zmienić pracę. Dla znaczącej liczby ankietowanych (6%) bardzo ważna okazała się stabilizacja zawodowa, tj. utrzymanie lub posiadanie stałej pracy. Mniej więcej tyle samo osób wskazywało na wagę posiadania dobrze płatnej pracy (6%), rozpoczęcia lub utrzymania i rozwoju własnej działalności gospodarczej (5%) oraz samorealizacji na polu zawodowym, awansu i spełnienia ambicji zawodowych (5%).

W grupie osób wymieniających rodzinę tyle samo podkreślało, że ich plany życiowe dotyczą szczęścia rodzinnego, co twierdziło, że ich celem jest dbanie o wykształcenie dzieci i pomaganie im (m.in. zapewniając im przyszłość i dobre warunki) oraz znalezienie partnera i założenie rodziny (po 8%). Nieco mniej badanych (6%) zwracało uwagę na dobre wychowanie dzieci. Natomiast niektórzy dopiero planowali je mieć (2%).

Najbardziej szeroka definicyjnie kategoria dotyczy odpowiedzi respondentów nawiązujących do planów związanych z ich własną osobą. Skupia ona zarówno zamierzenia edukacyjne badanych (12%), jak i dążenia do udanego życia osobistego (m.in. oczekiwanie godnego, długiego życia, pragnienie bycia szczęśliwym, braku zmartwień itp. – 5%) oraz plany dotyczące wyjazdów i podróży (4%). Do tej kategorii zaliczono również odpowiedzi nawiązujące do samodoskonalenia się i rozwijania swoich pasji czy zainteresowań (2%) oraz wypoczynku, a także zaangażowania w życie religijne i rozwój duchowy (po 1%). Najmniej zróżnicowane kategorie to zdrowie i spokój. W przypadku zdrowia respondenci rozróżniali jedynie, czy koncentrują się na kondycji zdrowotnej własnej czy swoich najbliższych. Kategoria „spokój” odnosi się do odpowiedzi badanych, którzy mówili o potrzebie spokojnego życia.

Odpowiedzi dotyczące celów społecznych nawiązują do oczekiwań odnośnie do poprawy sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w Polsce i na świecie, w tym wzrostu gospodarczego, niskiego bezrobocia, zgody społecznej i dobrej atmosfery politycznej (7%). W celach społecznych znalazły się także odpowiedzi związane z planami dotyczącymi osobistego zaangażowania w działalność różnego rodzaju organizacji lub bezpośrednią pomoc innym (wykluczając członków rodziny i inne bliskie osoby) – 1%.

W kategorii „starość, emerytura” zgrupowano odpowiedzi respondentów, którzy określili swoje plany jako dążenie dotrwania do emerytury (3%) lub dożycia późnej starości (2%).

Panowie wybierają finanse

Mężczyźni częściej niż kobiety wymieniają finanse i pracę jako obszary, na których koncentrują się ich aspiracje. Dla kobiet sferą, w której chcą się realizować, dużo częściej jest rodzina, trochę częściej mówią również o planach dotyczących własnej osoby oraz trosce o zdrowie.

Co czwarty mężczyzna (25%) mówi o potrzebie zapewnienia sobie i swojej rodzinie odpowiednich warunków materialno-bytowych. Na drugim miejscu są plany mieszkaniowe (15%), a na kolejnych – ogólnie praca i zdrowie (po 14%). Natomiast kobiety najczęściej wymieniają dbałość o zdrowie własne i najbliższych (19%), a dopiero w drugiej kolejności mówią o dążeniu do zapewnienia odpowiednich warunków finansowych (17%). Na trzeciej pozycji znalazło się pragnienie zdobycia określonego wykształcenia (14%).

A młodzi karierę

Aspiracje i ambicje badanych są bardzo silnie zdeterminowane przez wiek, który ma szczególnie duży wpływ na dążenia w takich dziedzinach, jak: praca, plany dotyczące własnej osoby, zdrowie i cele społeczne. Plany większości młodych ludzi (od 18 do 34 lat) dotyczą życia zawodowego (66%), które wymienia tylko co czternasty badany powyżej 55 roku życia (7%). Niemal dwie piąte młodych respondentów (38%) wyznacza sobie dążenia związane z samorealizacją pozazawodową. Takie plany ma tylko co ósma starsza osoba (13%). Natomiast dbanie o zdrowie jest dążeniem ponad jednej trzeciej ankietowanych powyżej 55 roku życia (35%) i jedynie 3% najmłodszych. Najstarsi badani częściej zwracają uwagę również na cele społeczne.

Różnice w orientacjach życiowych na różnych etapach życia są jeszcze bardziej widoczne przy analizach bardziej szczegółowych celów. Dla ludzi młodych, między 18 a 34 rokiem życia, najważniejsze jest zdobycie wykształcenia (30%). Częściej niż co piąty (22%) mówi o potrzebie znalezienia pracy i poprawy warunków mieszkaniowych (zdobycia własnego mieszkania bądź domu lub jego remont). Dla niemal co piątego (19%) celem jest założenie rodziny.

Dla osób w średnim wieku (od 35 do 55 lat) na plan pierwszy wysuwa się kwestia zapewnienia odpowiednich warunków materialno-bytowych (25%). Na drugiej pozycji znajduje się dążenie do dbania o zdrowie (18%). Niemal tyle samo badanych w tym wieku (17%) skupia się na wykształceniu swoich dzieci.

Natomiast dla ankietowanych powyżej 55 roku życia najważniejsze jest zdrowie (35%). O warunki materialne planuje zatroszczyć się niemal co piąty badany w tym wieku (18%), co oznacza, że mniej więcej o połowę mniej starszych respondentów koncentruje się na swoich warunkach materialnych niż na zdrowiu. Prawie co siódmy badany z tej grupy (15%) mówi o pragnieniu stabilizacji sytuacji politycznej, społecznej lub gospodarczej w kraju i na świecie i jest to trzeci najczęściej wymieniany cel.