Formułowanie oczekiwań wpływa na ryzyko zaburzeń lękowych i depresji

Psychologowie przeanalizowali, w jaki sposób przewidywania i oczekiwania mogą wpływać na nastroje i perspektywy ludzi. Na Uniwersytecie w Miami postanowiono sprawdzić wzloty i upadki ludzkich oczekiwań odnośnie do egzaminów ze studiów.

- Bez względu na to, czy jesteśmy tego świadomi, czy nie, zawsze formułujemy jakieś oczekiwania - mówi prof. Aaron Heller, autor badań. - Kiedy okazują się one błędne, stają się sygnałem do nauki, którego używamy do formułowania bardziej adekwatnych prognoz w przyszłości - dodaje.

Studenci udostępnili swoje oceny z czterech egzaminów zdawanych w ciągu semestru. Po każdym egzaminie wysyłali informację, jakich wyników się spodziewają. Wcześniejsze analizy zaś pokazały, że ludzie wykazują tak zwane „optymistyczne nastawienie do uczenia się", czyli, że mają tendencję do skuteczniejszego uczenia się z pozytywnych, w porównaniu z negatywnymi niespodziankami.

Teraz to potwierdzono. Większość studentów wykazywała optymistyczne nastawienie i skuteczniej uczyli się, gdy radzili sobie lepiej niż oczekiwali, w porównaniu z tym, gdy wypadali gorzej niż przewidywali. Pewna grupa jednak była konsekwentnie bardziej pesymistyczna.

- Kiedy bardziej optymistyczni studenci otrzymali niższy wynik, niż oczekiwali, odpowiednio zmienili swoje oczekiwania, ale nie przesadnie poprawili się po tych rozczarowaniach na następnym egzaminie. Byli jednak i tacy pesymiści, którzy nawet po uzyskaniu lepszej oceny nie spodziewali się lepszego wyniku na kolejnym egzaminie - mówi prof. Heller. - To sprawia z kolei, że byli bardziej niedokładni w swoich ogólnych oczekiwaniach, a sposób, w jaki się uczyli, był wskaźnikiem objawów w późniejszym życiu - dodaje.

Okazuje się, że pozytywne i negatywne emocje poszczególnych osób wynikały nie tylko z otrzymanych ocen, ale także z tego, czego oczekiwano. - w formułowaniu bardziej adekwatnych oczekiwań jest ważną opcją leczenia takich zaburzeń jak lęk i - mówi prof. Heller.