Zielone przestrzenie w miastach poprawiają nasz dobrostan

Parki publiczne to m. in.: przestrzeń pozbawiona obowiązków domowych, miejsce kultywowania przyjaźni, miejsce, w którym można doświadczyć poczucia wolności, możliwość przebywania wśród drzew, sposób na bycie częścią grupy, a nawet miejsca prowadzenia niewielkich „biznesów". Parki publiczne to wszystko to i o wiele więcej, jeśli wierzyć mieszkańcom czterech azjatyckich wielkich miast - Ćennaj, Singapuru, Manili i Szanghaju - z którymi przeprowadzono wywiady.

Dowiadujemy się, że przynoszą znacznie więcej niż tylko korzyści dla różnorodności biologicznej i zdrowia: zaspokajają także wiele innych potrzeb człowieka, ułatwiając uzyskanie dobrostanu.

- Istnieje wiele teorii próbujących zdefiniować człowieka - mówi prof. Marlyne Sahakian z Uniwersytetu w Genewie. - Zamiast używać subiektywnych pojęć, takich jak szczęście, wykorzystaliśmy listę dziewięciu potrzeb, opracowaną niedawno przez kolegów z Uniwersytetu w Bazylei. Dotyczą one tego, co można zaoferować społeczeństwu za pośrednictwem sektora publicznego. Ta lista jest wynikiem analizy literatury naukowej i została potwierdzona wśród ludności szwajcarskiej oraz przez panele ekspertów - dodaje prof. Sahakian.

Uwzględniając te punkty, badacze udali się do czterech azjatyckich miast i zapytali mieszkańców o to, jak korzystają z parków publicznych i jakie korzyści z nich czerpią.

Analiza odpowiedzi pokazała, że zwykli ludzie mogą ocenić swój dobrostan na podstawie wymienionych potrzeb, dokonując rozróżnienia między tym, czego potrzebują i tym, czego chcą.

- To sugeruje, że zaspokojenie potrzeb ludzkich jest zadaniem społecznym - mówi profesor Sahakian. - Ma to konsekwencje dla planowania przestrzennego miasta, którego celem jest zapewnienie każdemu trwałego dobrobytu na dzisiaj i jutro. Zwłaszcza w miastach Azji Południowej parki, które oferują naturalnie chłodny, zacieniony mikroklimat, stanowią cenną alternatywę dla innych przestrzeni rekreacyjnych, takich jak klimatyzowane centra handlowe.

Trzy punkty (3, 4 i 7) uzyskały jednak wynik znacznie wyższy niż pozostałe.

- Chodzenie do to aktywność społeczna, która wymaga czegoś więcej niż tylko zielonej przestrzeni - przekonuje profesor Sahakian. - Ludzie robią w parkach różne rzeczy, aby zaspokoić wymienione potrzeby, np. ćwiczą, rozmawiają z innymi ludźmi, czytają książkę, spotykają się w grupach, uczą o różnorodności biologicznej. Są to przestrzenie bardzo inkluzywne, do których każdy ma łatwy dostęp, w przeciwieństwie do tego, co dzieje się w centrach handlowych, gdzie może panować dość silna forma segregacji społecznej. W bezpośrednim kontekście post-COVID-19 tym ważniejsze jest utrzymanie infrastruktury parków (punktów dostępu do wody, toalet, ścieżek, itp.) i zapewnienie dostępu, aby mogły one w dalszym ciągu spełniać oczekiwania wszystkich - dodaje.

Tłum. i oprac. dr Joanna Papiernik,

Wydział Filozoficzno-Historyczny Uniwersytetu Łódzkiego