Osoby starsze są bardziej narażone na oszustwa - jak się przed tym bronić

Naukowcy odkryli też, że poddani testom ludzie starsi nie zapamiętywali informacji ze „sprawdzianów" poprawnie i nie mieli świadomości, że w związku z tym ich odpowiedzi były błędne.

Badanie zostało opisane na łamach Journal of Experimental Psychology: General, w jego ramach porównano wyniki testów uzyskane od 24 osób starszych (średni wiek 75 lat) i 24 osób młodych (średni wiek 19 lat). Obie grupy zostały poddane serii testów pamięciowych, które zostały opracowane tak, aby móc oszacować stopień narażenia badanych na oszustwa.

• Obie grupy uczestników otrzymały zestawy par słów powiązanych jakoś ze sobą, np. „kolano, kość".

• Obie grupy otrzymały nową listę par wyrazów. Niektóre z nich były identyczne, niektóre zupełnie różne, inne zawierały jedno ze słów z pierwszej listy, drugie zaś było odmienne.

• Osoby starsze dziesięciokrotnie częściej błędnie rozpoznawały pary z drugiej listy jako identyczne z tymi z pierwszej.

• W czasie testu osoby starsze konsekwentnie zapamiętywały listy niepoprawnie, nawet wówczas, gdy miały więcej czasu na ich „przestudiowanie".

• Uczestnicy mieli szanse powiedzieć „pas", jeśli nie byli pewni odpowiedzi, ale osoby starsze rzadko korzystały z tej opcji bardzo często się myląc.

Jak wskazują eksperci, kłopoty z pamięcią i nieumiejętność przyznania swojej niewiedzy mogą przyczynić się do tego, że osoby starsze są w znacznie większym stopniu narażone na oszustwa. Handlarze, ekspedienci, agenci ubezpieczeniowi, słowem wszyscy, którzy mają coś do zaoferowania łatwiej mogą manipulować ludźmi, którzy mają problemy z pamięcią i łatwo identyfikują nowe dane jako już znane, co prowadzi do pomyłek.

Jak ustrzec się przed oszustwami

• Warto notować przedstawiane sobie oferty. To, co zapisane, nie umknie tak szybko, poza tym, zawsze można przypomnieć sobie, uzgodnioną kwotę.

• Nie zgadzaj się też na słowne oszacowanie kosztu jakiegoś produktu lub usługi, poproś o rozpiskę uwzględniającą nie tylko cenę, ale i koszt związane z ewentualną naprawą danego przedmiotu czy dostawą do domu.

• Warto mieć notatnik z informacjami o numerze konta, ubezpieczenia, etc. Dobrze jest upoważnić jakąś zaufaną osobę do tych danych w przypadku jakichś nagłych sytuacji.

• Nie otwieraj maila, jeśli nie znasz nadawcy.

• Banki czy ZUS nie wysyłają pocztą elektroniczną próśb o podanie poufnych danych, nie daj się zwieść tego rodzaju fałszywym wiadomościom.

• Warto być asertywnym. Ostatnio do drzwi pukają akwizytorzy, którzy nie ujawniają od razu, że chcą coś sprzedać. Zwykle proszą o opinię na jakiś temat lub przekonują, iż w ramach promocji mają dla nas prezenty. Nie dopuszczają rozmówcy do głosu ,a na końcu proszą o zapłacenie określonej kwoty. Nie wdawaj się w dyskusję, najlepiej w ogóle nie otwieraj drzwi, jeśli zaś dochodzi do konfrontacji, nie zapraszaj nieznajomych do domu, zdecydowanie rezygnuj z oferty.

• Należy ostrożnie podchodzić do nadesłanych pocztą informacji, że coś wygrałe/aś, warto dokładnie przeczytać warunki konkursu i sprawdzić daną firmę w innym źródle, np Internecie.

• Podobnie postępuj z ofertami produktów, bez względu na to czy proponowane są za pomocą ulotki wrzuconej do skrzynki lub pozostawionej przez drzwiami, czy też do telezakupów. Internauci chętnie dzielą się informacjami o zakupionych przez siebie przedmiotach, na licznych forach można znaleźć opinie użytkowników i posiadaczy najbardziej wyszukanych produktów.