Poczucie winy czyni ludzi lepszymi?

Według badaczy skłonność do poczucia winy to coś innego niż samo poczucie winy po popełnieniu jakiegoś występku. Osoby usposobione do odczuwania winy doświadczają negatywnych emocji zanim jeszcze popełnią wykroczenie moralne. Co istotne, ludzie ci nie potrzebują nadzoru matek czy szefów, aby powstrzymać się przed popełnieniem czegoś niewłaściwego - ich sumienie robi to za nich.

Predyspozycje do odczuwania winy mierzy się za pomocą skali skłonności do poczucia wstydu i winy (Guilt and Shame Proneness scale, GASP). Uczestnicy testów są pytani o to, jak czuliby się w sytuacji przedstawionej w podanym im scenariuszu. Chociaż odpowiedzi na prezentowane casusy były różne w zależności od odmiennych grup uczestników, naukowcy szacują, że około 30 proc. do 40 proc. ankietowanych osób dorosłych ma niską skłonność do poczucia winy.

Co nie dziwi, predyspozycja do odczuwania winy wydaje się być skorelowana z pewnymi aspektami osobowości. Badania wykazują, że ludzie o wysokiej skłonności do poczucia winy częściej odznaczają się jednocześnie empatią, umiejętnością brania perspektywy innych ludzi, przewidywaniem konsekwencji swojego zachowania, szacunkiem dla wartości moralnych. Ponadto, ogólnie rzecz biorąc, kobiety są bardziej podatne na poczucie winy niż mężczyźni, podobnie jak w porównaniu do ludzi młodszych.

Na podstawie kilku badań uczeni wywnioskowali, że ludzie o wyższym poziomie podatności na odczuwanie winy, cechują się niższym prawdopodobieństwem podejmowania nieetycznych decyzji biznesowych, kłamania dla zysku pieniężnego lub oszukiwania w trakcie negocjacji. Ponadto są mniej podatni na destrukcyjne dla środowiska pracy zachowania, chętniej pracują do późna, rzadziej dokonują kradzieży materiałów biurowych, rzadziej okazują klientom niechęć. Wyniki pozostały w mocy także po uwzględnieniu innych czynników, takich jak płeć, wiek, i konflikty interpersonalne w pracy.

Jak konkludują uczeni, wyniki badań sugerują, że mądrze jest mieć na uwadze skłonność do odczuwania winy przy poszukiwaniach etycznego , kochanka czy pracownika...

Wyniki badań opublikowano w magazynie Current Directions in Psychological Science.