Dworce PKP w ocenie NIK są brudne i źle przystosowane

Kontrolę przeprowadzono w Polskich Kolejach Państwowych S.A., ich jednostkach organizacyjnych (11 oddziałach gospodarowania nieruchomościami), w Oddziale Dworce Kolejowe oraz 6 podległych mu rejonach dworców kolejowych, PKP Polskich Liniach Kolejowych S.A. i 20 podległych jej zakładach linii kolejowych, PKP Intercity Sp. z o.o., PKP Przewozach Regionalnych Sp. z o.o., Ministerstwie Infrastruktury oraz Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, Kolejach Mazowieckich i PKP Warszawskiej Kolei Dojazdowej Sp. z o.o.

Kontrola wykazała, że spółki PKP S.A. i PKP PLK S.A. nie utrzymywały dworców w należytym stanie technicznym, na 195 dworcach (z 223 skontrolowanych) nie zorganizowano kompleksowej i rzetelnej obsługi pasażerów, nie zapewniono im również godnych warunków pobytu na dworcach. Zdaniem NIK wieloletnie zaległości w remontach spowodowały, że infrastruktura dworcowa ulegała systematycznej degradacji technicznej, funkcjonalnej i estetycznej, a przywrócenie jej walorów może potrwać nawet ponad 100 lat!

NIK uznał także, że 78% skontrolowanych dworców było na tyle brudnych, że stanowiło to dla podróżnych zagrożenie sanitarne. PKP S.A. nie zadbała również o funkcjonowanie na dworcach węzłów sanitarnych, a na terenie 39% dworców toalety dla pasażerów w ogóle zlikwidowano bądź trwale zamknięto.

Poważnym niedociągnięciem jest także nieprzystosowanie dworców do obsługi osób niepełnosprawnych. Tylko niespełna 5% ze skontrolowanych obiektów spełniała podstawowe kryteria dostępności dla tej grupy pasażerów. Na pozostałych występowały bariery architektoniczne i transportowe, częściowo lub całkowicie uniemożliwiające osobom niepełnosprawnym dotarcie do budynków i peronów oraz korzystanie ze świadczonych na ich obszarze usług. Przede wszystkim niedostosowane były parkingi oraz toalety. Znikoma była liczba dworców wyposażonych w sprawne urządzenia (windy i podnośniki), wspomagające poruszanie się osób niepełnosprawnych. Poważne niedociągnięcia odnotowano także w zakresie obsługi kasowej i udzielania informacji osobom niepełnosprawnym. W 126 (czyli ponad połowie) skontrolowanych obiektów okienka kasowe nie były wyposażone we wzmacniacze głosu, w 177 pulpity kasowe nie były obniżone, a do potrzeb pasażerów niepełnosprawnych dostosowano jedynie 2,3% wagonów.

PKP S.A. nie zapewniła także rzetelnej ochrony pasażerów na obszarze ponad 90% dworców, przy których zatrzymywały się pociągi i przebywali podróżni. Profesjonalną, bezpośrednią ochronę zorganizowała jedynie na 165 dworcach, a tylko 88 objęto monitoringiem wizyjnym. Zdaniem NIK efektem takiej sytuacji jest znaczny wzrost liczby wykroczeń popełnionych na obszarze kolejowym: z 68.771 w 2006 r. do 78.158 w 2007 r.