Przestępczość: czujemy się bezpiecznie

Dwie trzecie ankietowanych (66%) przez CBOS uważa Polskę za kraj, w którym żyje się bezpiecznie, prawie co trzeci zaś (31%) jest przeciwnego zdania. W ciągu ostatniego roku opinie na ten temat się pogorszyły – o 9 punktów zmniejszył się odsetek badanych określających Polskę jako kraj, w którym żyje się bezpiecznie, i o tyle samo przybyło niezadowolonych ze stanu bezpieczeństwa. Obecnie kwestia bezpieczeństwa w Polsce jest postrzegana podobnie jak w latach 2008–2009.

Na pozytywne postrzeganie stanu bezpieczeństwa w kraju wpływa dobra sytuacja materialna respondentów i wysokie miesięczne dochody. Polskę jako kraj bezpieczny stosunkowo częściej określają ponadto osoby z wyższym wykształceniem, a także najmłodsi badani, w tym uczniowie i studenci.

W domu bezpiecznie

Nadal na bardzo wysokim poziomie utrzymuje się odsetek osób deklarujących poczucie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania (89%) – w tym roku jest on najwyższy z notowanych od końca lat osiemdziesiątych. Wydaje się, że odpowiedzi na pytanie o postrzeganie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania są bardziej miarodajne niż odpowiedzi na pytanie o stan bezpieczeństwa w kraju, ponieważ w pierwszym przypadku ankietowani odnoszą się w większym stopniu do swoich bezpośrednich doświadczeń, natomiast w drugim – na wyobrażenie o bezpieczeństwie i zagrożeniach w Polsce w znacznej mierze wpływają media.

Bezpiecznie w swoim otoczeniu stosunkowo częściej niż inni czują się mieszkańcy wsi, natomiast rzadziej – mieszkańcy dużych i największych aglomeracji. Badani, którzy swoje sąsiedztwo określają jako niebezpieczne, w większości krytycznie oceniają również stan bezpieczeństwa w kraju.

Większość Polaków (59%) nie obawia się tego, że może paść ofiarą przestępstwa, natomiast poczucie zagrożenia deklaruje niemal dwie piąte (39%), przy czym tylko nieliczni (4%) bardzo się tego obawiają. Obawy przed tym, że ofiarą przestępstwa może stać się ktoś z bliskich, są częstsze. Wyraża je połowa badanych (50%). W obu przypadkach poziom obaw jest w ostatnich pięciu latach stabilny, z wyjątkiem niewielkiego, jednorazowego wzrostu w 2010 roku.

Obawy przed przestępczością są częstsze wśród kobiet niż mężczyzn, a także wśród mieszkańców dużych i największych aglomeracji. Relatywnie rzadziej niż inni wyrażają je osoby z wykształceniem podstawowym, , a ponadto najlepiej zarabiający.

Przestępczość: doświadczenie osobiste

W ciągu ostatnich pięciu lat niemal co piąty respondent ankietowany przez CBOS (17%) został , a co jedenasty (9%) deklaruje, że dokonano u niego włamania do domu. Czterech na stu badanych (4%) zostało w tym okresie napadniętych i obrabowanych, tyle samo padło ofiarą pobicia (4%) lub innego przestępstwa (4%). Ogólnie rzecz biorąc, trzy czwarte Polaków (77%) nie ma takich doświadczeń, natomiast co ósmy (12%) padł ofiarą jednego rodzaju przestępstwa, co jedenasty (9%) – dwóch, a nieliczni (2%) – trzech lub więcej.

Ofiarami przestępstw relatywnie częściej od innych byli mieszkańcy dużych i największych miast, respondenci młodsi (18–34 lata), najlepiej wykształceni, deklarujący najwyższe dochody, a także bezrobotni. Z kolei rzadziej niż inni takich sytuacji doświadczyli najstarsi badani, mieszkańcy wsi, osoby z wykształceniem podstawowym.